Książeczka mieszkaniowa – co to jest, czy nadal jest ważna, jeśli nie wpłacamy od 20 lat
Książeczka mieszkaniowa była dawniej sposobem na zdobycie własnego lokum. Chociaż dziś ta forma oszczędzania należy już do przeszłości, książeczkę z czasów PRL dalej możesz wykorzystać. W jaki sposób możesz spożytkować zgromadzone na niej środki i ile dostaniesz pieniędzy?
Czym jest książeczka mieszkaniowa?
Książeczka mieszkaniowa była bardzo popularnym instrumentem oszczędnościowym w dobie PRL. Pozwalała zgromadzić środki na własne cztery kąty. Często była zakładana na dziecko tuż po narodzinach, ułatwiając w przyszłości wejście w dorosłość. Pod względem działania, przypominała współczesne konto oszczędnościowe.
Niestety, w okresie transformacji ustrojowej w latach 1989-1990 panowała tzw. hiperinflacja. Z jej powodu wartość zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych oszczędności bardzo spadła. Do dalszej dewaluacji doszło w 1995 r., kiedy doszło do denominacji złotówki. Już wcześniej, bo w 1993 r., Sąd Najwyższy orzekł, że środki zgromadzone na książeczce nie będą podlegać waloryzacji.
Szacuje się, że wciąż ok. miliona Polaków ma swoje stare książeczki oszczędnościowe. Chociaż nie funkcjonują już one na rynku jako produkt finansowy, zgromadzone na nich środki można jeszcze wykorzystać.
Jaka kwota przysługuje za książeczkę mieszkaniową?
Książeczka mieszkaniowa w dalszym ciągu może się przydać. Chociaż wartość zgromadzonych oszczędności będzie raczej niska (możliwe, że będzie to kilkaset złotych), to posiadacz książeczki może liczyć na premię gwarancyjną z budżetu państwa. Warunek jest otrzymania jest taki, że książeczka została założona przed 24 października 1990 r.
Premia to specjalny dodatek finansowy, wprowadzony ustawą z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnej oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych.
Premia gwarancyjna jest obliczana na podstawie wskaźnika ceny metra kwadratowego w budownictwie mieszkaniowym. Dane są publikowane co kwartał przez Główny Urząd Statystyczny. Średnia wysokość premii gwarancyjnej to ok. 9-10 tys. zł.
Na co można przeznaczyć pieniądze za książeczkę mieszkaniową?
Środki ze zlikwidowanej książeczki wraz z premią gwarancyjną trzeba przeznaczyć na jeden z konkretnych celów mieszkaniowych. Pieniądze można spożytkować m.in. na:
- kupno lub budowę domu,
- kupno mieszkania,
- wkład własny lub spłatę kredytu hipotecznego,
- partycypację w TBS,
- remont nieruchomości, np. związany z wymianą okien.
W październiku 2020 r. Sejm uchwalił tzw. społeczną część pakietu mieszkaniowego. W jego ramach rozszerzony został katalog działań, które uprawniają do otrzymania premii gwarancyjnej. Dzięki zmianom, pieniądze z książeczki można przeznaczyć także na:
- opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności,
- remonty termomodernizacyjne, np. ocieplenie domu,
- wymianę źródeł ciepła na ekologiczne, w tym zamianę starych kotłów na nowe urządzenia, a także instalację lub modernizację instalacji gazowej, elektrycznej lub wodno-kanalizacyjnej,
- wydatki związane z zawarciem umowy instytucjonalnego najmu mieszkania z dojściem do własności (dotyczy to m.in. programu “Mieszkanie na start” oraz TBS-ów; w tym wypadku środki z premii gwarancyjnej będą przysługiwały po zapłacie części ceny mieszkania, w wysokości nie niższej niż 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu).
Żeby otrzymać premię, trzeba złożyć wniosek do banku, który wydał książeczkę mieszkaniową. Masz na to 90 dni od chwili, w której doszło do czynności uprawniającej Cię do uzyskania premii, czyli np. kupna mieszkania.
https://www.bnpparibas.pl/blog/wklad-wlasny-na-mieszkanie-istotne-informacje
Czy książeczkę mieszkaniową można przepisać na kogoś innego?
Książeczki mieszkaniowej nie można ani sprzedać, ani kupić. Można ją jednak przepisać na kogoś innego.
Najłatwiej będzie tego dokonać w ramach rodziny. Książeczka może być przedmiotem cesji między dziadkami i wnukami, małżeństwem (również rozwiedzionym), rodzicami i dziećmi (w tym przysposobionymi), rodzeństwem (także przyrodnim) czy powinowatymi.
Książeczka może też trafić do osoby niespokrewnionej. Będzie to jednak wymagać większej liczby formalności i cesji.
Książeczka mieszkaniowa wciąż może być cennym źródłem środków finansowych na nieruchomości. Chociaż kwota, jaką można otrzymać, nie jest przesadnie wysoka, to może pomóc w remoncie czy podniesieniu wkładu własnego.
https://www.bnpparibas.pl/blog/wklad-wlasny-przy-zakupie-mieszkania-na-kredyt-co-to-jest-i-jak-go-policzyc
