Agenda 2030. Czas na prawdziwą równość płci

Kobiety przez stulecia były marginalizowane i ograniczane poprzez normy prawne i kulturowe. Wzmocnienie ich pozycji znalazło się wśród priorytetów Agendy 2030, dokumentu, w którym państwa ONZ uzgodniły strategiczne cele dla ludzkości na najbliższe lata.

Agenda 2030

Światowi przywódcy w piątym punkcie rezolucji zobowiązali się walczyć z nierównością płciową. Twórcy Agendy określili jej główne przejawy oraz sposoby na jej zmniejszenie do roku 2030.

Dyskryminacja i przemoc wobec kobiet w XXI wieku

Niestety ograniczanie praw kobiet jest nadal zjawiskiem powszechnym. W wielu krajach panie dalej nie mogą decydować o swoim życiu. Dziewczęta bywają zmuszane do małżeństw lub są przedmiotem handlu. Według danych z 2020 roku aż 20% kobiet na świecie w wieku 20-24 lata weszło w związek małżeński przed osiągnięciem pełnoletniości[i]. Tylko 55% kobiet na świecie miało pełny dostęp do ochrona zdrowia seksualnego i praw reprodukcyjnych, które zakładają m.in. możliwość decydowania o liczbie ciąż[ii]. Kobieca seksualność w niektórych krajach Azji i Afryki jest kontrolowana poprzez tradycyjny zabieg okaleczenia narządów płciowych.

Dodatkowo przemoc domową, której ofiarami najczęściej padają kobiety, spotęgowała pandemia COVID-19. Raport Unii Europejskiej pokazał, że w wielu krajach znacząco wzrosła liczba zgłoszeń dotycząca agresji domowej. W Irlandii kobiety padały ofiarami bicia pięć razy częściej niż przed pandemią[iii].

Wyboje na drodze zawodowej

Palącym problemem jest też gorsza pozycja pań na rynku pracy. Kobietom stereotypowo odmawia się kierowniczych kompetencji, przez co trudniej jest im awansować. Nierzadko za tę samą pracę dostają gorszą wypłatę niż mężczyźni lub w ogóle mają problem ze znalezieniem zatrudnienia.

Pracodawcy obawiają się długookresowych przerw w pracy związanych z czasem ciąży i macierzyństwa. W wielu biedniejszych regionach świata kobiety mają ograniczony dostęp do edukacji, przez co nie mogą rozwijać kompetencji zawodowych. Tradycyjnie też w wielu społeczeństwach kobietom przypisywana jest rola strażniczki ogniska domowego, opiekunki dzieci, osób starszych i chorych.

Parlamentarzystki na straży praw kobiet

Podstawowym warunkiem zmniejszenia nierówności płciowej, według danych ONZ Kobiety, jest zwiększenie udziału pań w życiu parlamentarnym[iv]. Obecność parlamentarzystek wpływa pozytywnie na uwzględnianie aspektu płci w procesie stanowienia prawa. Choć obecność kobiet w krajowych parlamentach stopniowo rośnie (z 16% w 2005 r. do 25% w 2020 r.[v]), to w dalszym ciągu jest ona daleka od równowagi.

By zwiększyć liczbę pań w życiu publicznym, w niektórych krajach stosuje się parytety płciowe w  ordynacji wyborczej. To jednak nie wystarczy. Konieczne jest wzmacnianie zainteresowania sprawami publicznymi u dziewcząt poprzez edukację i angażowanie w działalność polityczną i społeczną.

Partnerstwo zamiast patriarchatu

Aby stworzyć przestrzeń na aktywność zawodową i polityczną kobiet potrzebne jest stworzenie odpowiedniej infrastruktury w postaci żłobków, przedszkoli i ośrodków opiekuńczych. Z drugiej strony konieczne jest upowszechnienie bardziej równościowego modelu rodziny. Twórcy Agendy 2030 podkreślają znaczenie udziału mężczyzn w obowiązkach domowych i wychowywaniu potomstwa.

Polskie kobiety pracujące

Opieka nad dziećmi, osobami chorymi oraz inne zobowiązania rodzinne były głównymi przyczynami bierności na rynku pracy wśród Polek w wieku 25-59 lat. Powody te występują w przypadku 64% kobiet nieaktywnych zawodowo. W przypadku panów jest to zaledwie 16%[vi]. Wśród osób w wieku produkcyjnym aktywnych zawodowo było w 2020 roku 73% kobiet i 82% mężczyzn[vii]. Różnica ta jest znacznie większa, gdy spojrzymy na wskaźnik zatrudnienia dla całej populacji.

Na początku 2021 roku w przypadku mężczyzn wynosił on 63,1%, podczas gdy wśród kobiet zatrudnienie wynosiło zaledwie 47,5%[viii]. Wskaźnik zatrudnienia wśród matek maleje wraz z każdym kolejnym dzieckiem. Kobiety coraz częściej przestają pracować po urodzeniu pierwszego dziecka. Odsetek pracujących matek jedynaków zmalał z 64,1% w roku 2015 do 62,9% w roku 2020.

Kobiety z dyplomem i niższą pensją

Choć Polki są na ogół lepiej wykształcone niż Polacy (wyższe wykształcenie ma 58% kobiet w wieku 30-34 lata, w stosunku do 37% mężczyzn[ix]) to rzadziej zajmują stanowiska wyższego szczebla i na ogół zarabiają mniej. Zjawisko to, nazywane luką płacową, urosło w ostatnich latach.

W 2019 roku panowie zarabiali średnio o 9% więcej niż kobiety, podczas gdy w roku 2015 różnica ta wynosiła tylko 7%. Największe dysproporcje występują w branżach  finansowej i ubezpieczeniowej oraz w informacji i komunikacji, w których w 2019 r. mężczyźni zarabiali o 30% więcej niż kobiety.

Bank BNP Paribas wspiera kobiety w walce o równość

W 2020 roku panie stanowiły 68% osób zatrudnionych w banku. Nasze pracowniczki powołały inicjatywę „Kobiety zmieniające BNP Paribas” w celu wzmocnienia roli kobiet w organizacji. Bank BNP Paribas od lat wspiera też inicjatywy na rzecz kobiet. Jedną z nich jest portal #teamrodzina, promujący partnerskie relacje w związku oraz współpracę przy prowadzeniu domu i wychowywaniu dzieci.

Wspomogliśmy też kampanię „50/50 to się wszystkim opłaca”, która poświęcona jest roli pracodawców w wyrównywaniu prawa obojga rodziców do opieki nad dzieckiem. Bank BNP Paribas zaangażowany jest również liczne akcje wspierające obecność kobiet w przestrzeni publicznej, takie jak: „Dlaczego nie ma kobiet na banknotach”, „Gdzie są nasze patronki” czy „Nigdy bez niej”.

To nie wszystkie naszej inicjatywy, które służą realizacji Agendy 2030 przez Bank BNP Paribas. Więcej  informacji o naszych działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju znajdziesz na naszej stronie internetowej.

—

[i]https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel5.html

[ii]https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel5.html

[iii] https://www.dw.com/pl/raport-komisji-europejskiej-pandemia-uderza-w-kobiety/a-56796080

[iv] https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/178/plik/ot-676_kobiety_w_polityce.pdf

[v]https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel5.html

[vi] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel5.html

[vii] https://raportsdg.stat.gov.pl/inkluzywnyrynekpracy.html

[viii] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/informacja-o-rynku-pracy-w-pierwszym-kwartale-2021-roku-dane-wstepne,12,46.html

[ix] https://raportsdg.stat.gov.pl/inkluzywnyrynekpracy.html