Agenda 2030. Czysta energia dla ludzi i planety
Zapewnienie wszystkim dostępu do źródeł odnawialnej, stabilnej i niedrogiej energii, to jeden z najtrudniejszych, a zarazem najpilniejszych celów, które znalazły się w Agendzie 2030. Transformacja energetyczna świata jest powiązana z kryzysem klimatycznym, który zagraża przyszłości naszej planety.
„Cywilizacja wymaga energii, ale wykorzystanie energii nie może zniszczyć cywilizacji” – te słowa Papieża Franciszka wydają się dziś najlepiej oddawać sytuację, w której znalazła się ludzkość. Światowi przywódcy zgodzili się, że jednym ze strategicznych Celów Zrównoważonego Rozwoju do roku 2030 jest odchodzenie od energetyki opartej na paliwach kopalnych na rzecz stopniowego zwiększania udziału energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych: wiatru, wody, słońca, biomasy i geotermii.
Niestety światowa produkcja energii w 75% opiera się na paliwach ze źródeł nieodnawialnych. Poszukiwanie nowych złóż kończących się zasobów jest coraz droższe, a ich wydobycie i spalanie przyczynia się do degradacji środowiska i produkcji CO2. Duże stężenie dwutlenku węgla wzmaga efekt globalnego ocieplenia. Wzrost temperatury na Ziemi już powoduje rozchwianie klimatu i w nieodległej przyszłości uczyni wiele obszarów ziemskich nienadającymi się do życia. Przemysł energetyczny odpowiada aż za 40% emisji dwutlenku węgla[i].
Rośnie globalny apetyt na energię elektryczną
Coraz mniej mieszkańców świata pozostaje bez dostępu do sieci elektrycznej. Jeszcze w 2005 roku nie miało go aż 20% ludzi. Dziś wskaźniki mówią o około 10%[ii] Najlepiej zelektryfikowanym kontynentem jest Europa. Największe trudności z dostępem do prądu mają mieszkańcy Afryki Subsaharyjskiej. Ponad połowa mieszkańców tego regionu żyje bez dostępu do nowoczesnych usług energetycznych. Globalnie problem ten dotyczy przede wszystkim mieszkańców wsi (21%). Wśród mieszkańców miast bez stałego dostępu do prądu pozostaje 3%[iii]. Liczby te jednak sukcesywnie się zmniejszają. Międzynarodowa Agencja Energii przewiduje, że zapotrzebowanie na energię elektryczną w 2021 r. wzrośnie o 5%, w 2022 r. – o 4%[iv].
By zaspokoić coraz większy popyt potrzebne jest lepsze gospodarowanie energią. Państwa zobowiązały się do podwojenia wskaźnika globalnej efektywności zużywania energii powinien do 2030 roku. Sygnatariusze Agendy 2030 podkreślili konieczność współpracy nad badaniami dotyczącymi czystszej energii oraz technologii zapewniających lepszą energooszczędność.
Przyszłość zależy od czystej energii
Przestawianie się na odnawialne źródła energii, które są neutralne dla naszego klimatu, postępuje coraz szybciej, choć wciąż nie nadąża za potrzebami. W tym momencie udział OZE (Odnawialnych Źródeł Energii) w elektroenergetyce wynosi 25%. Biorąc pod uwagę całą światową gospodarkę udział OZE w końcowym zużyciu energii między rokiem 2005 a 2017 wzrósł o jeden punkt procentowy i wynosił 17%[v]. Pocieszające jest, że świat obecnie przypomina wielki plac budowy jeśli chodzi o infrastrukturę OZE. Źródła odnawialne reprezentują aż 90% całkowitej mocy dodanej w energetyce 2020 roku[vi].
Polski miks energetyczny do poprawy
Polska pod względem energii elektrycznej uzyskiwanej z OZE wypada niezbyt korzystnie na tle Europy. W tym momencie jesteśmy jedynym krajem Unii Europejskiej, w którym dominującym źródłem energii są stałe paliwa kopalne (węgiel brunatny i kamienny). Choć ich udział w polskim miksie energetycznym stopniowo się zmniejsza, to w roku 2018 wynosił on wciąż aż 76,8%. podczas gdy dla całej Unii Europejskiej średnia to 18,7%[vii]. Z kolei udział OZE w polskiej energetyce wynosi zaledwie 12,7% wobec 32,1% wytwarzanych ogółem przez kraje Unii Europejskiej[viii]. Choć są regiony w Polsce, w których te proporcje wyglądają korzystniej.
Według danych GUS z 2018 roku w województwie warmińsko-mazurskim aż 82,8% energii wyprodukowano ze źródeł odnawialnych, głównie dzięki farmom wiatrowym[ix]. W skali całego kraju wiatry wiejące w Polsce wytwarzają 8% energii elektrycznej. Znikomy jak na razie jest za to udział fotowoltaiki, choć ten rynek rozwija się ostatnio bardzo dynamicznie. Promieniowanie słoneczne przekłada się w naszym kraju na 0,2% energii. W Unii Europejskiej wskaźnik ten wynosi 4%[x].
Poniżej średniej unijnej jest też w Polsce efektywność energetyczna, której podwojenie jest jednym z podpunktów siódmego celu Agendy 2030. We wskaźniku tym chodzi o to, by zużywać coraz mniej energii do wytworzenia takiej samej ilości towarów i usług. Przekłada się to na mniejsze zużycie surowców.
Do działań, które poprawiają efektywność energetyczną należy m.in. korzystanie z urządzeń energooszczędnych oraz poprawa parametrów energetycznych budynku, by obniżyć ich potrzeby związane z ogrzewaniem. To właśnie potrzeby cieplne pochłaniają najwięcej energii w polskich gospodarstwach domowych (65% zużywanej energii). Warto zaznaczyć, że znacząco spadł odsetek mieszkańców Polski deklarujących brak możliwości ogrzewania mieszkań stosownie do potrzeb (z 15% w 2010 do 4% w 2019)[xi].
Bank BNP Paribas sojusznikiem czystej energii
Wspieranie działań związanych z transformacją energetyczną należy do kluczowych celów Banku BNP Paribas. Dla naszych klientów przygotowaliśmy szeroką ofertę produktów pro-ekologicznych. Kredyt Czyste Powietrze ułatwi wymianę źródła domowego ciepła, co przełoży się na mniejszy poziom zanieczyszczeń i emisji gazów cieplarnianych. Z kolei Kredyt Na Zielone Zmiany pomoże podnieść efektywność energetyczną domostw. Wspieramy też rozwój fotowoltaiki w rolnictwie i elektrowni wodnych.
W trosce o klimat nasz bank wycofuje się ze współpracy z klientami zajmującymi się produkcją energii elektrycznej z węgla. Od tempa przestawienia się na przyjazne środowisku źródła energii zależy przyszłość naszych pokoleń.
Źródło:
[i] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html
[ii] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html
[iii] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html
[iv] https://energetyka24.com/rekordowe-zapotrzebowanie-na-energie-elektryczna
[v] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html
[vi] https://www.energetyka24.com/jaki-byl-2020-rok-dla-energii-odnawialnej-na-swiecie-podsumowanie
[vii] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html
[viii] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html
[ix] https://serwisy.gazetaprawna.pl/energetyka/artykuly/8077402,zrodla-energii-odnawialnej-w-polsce-oze-odnawialne-zrodla-energii-elektrycznej.html
[x] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html
[xi] https://raportsdg.stat.gov.pl/2020/cel7.html