Dlaczego warto postawić na rolnictwo ekologiczne?

Jeśli prowadzisz gospodarstwo rolne, zastanów się, czy nie warto zacząć produkować żywności ekologicznej. Korzyści są dwojakie. Z jednej strony wytwarzanie tego typu jedzenia jest przyjazne dla środowiska. Z drugiej – rynek produktów ekologicznych stale rośnie, a rolnicy mogą liczyć na duże wsparcie finansowe.

Ekologia coraz ważniejsza

Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało pod koniec 2020 r. raport pt. “Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski”. Respondentów poproszono, żeby wskazali trzy dziedziny, z którymi nasz kraj ma najwięcej problemów do rozwiązania.

Najczęściej wskazywanymi odpowiedziami były: ochrona środowiska (52%), ochrona zdrowia (48%) oraz gospodarka (20%). Autorzy badania wskazują, że świadomość ekologiczna Polaków rośnie. Ponadto zwiększa się liczba osób, które wybierają rozwiązania ekologiczne, nawet wtedy, gdy oznacza to dodatkowy koszt.

Aż 69 proc. pytanych odpowiedziało, że za stan środowiska naturalnego zależy od aktywności każdego z nas. Jednym z dużych problemów związanych z ekologią, faktycznie powiązanych z indywidualnym zachowaniem, jest marnowanie żywności.

Wyrzucanie jedzenia oznacza, że na darmo została zużyta energia i woda potrzebna do jej wytworzenia, transportu i dystrybucji. Rośnie też produkcja odpadów. Tymczasem tylko w Polsce co roku marnuje się blisko 5 mln ton żywności, za co w 60% odpowiadają gospodarstwa domowe. Co sekundę do śmieci trafiają 153 kg jedzenia – wynika z raportu Programu Racjonalizacji i Ograniczenia Marnotrawstwa Żywności.

Żywność ekologiczna i wpływ na środowisko

Ważną kwestią jest nie tylko ograniczenie marnotrawienia jedzenia, ale także sposób jej wytwarzania oraz jakość. Rolnictwo odpowiada za mniej więcej 9% emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej. Większy nacisk na ekologiczną produkcję żywności może przyczynić się do poprawy stanu środowiska.

Jak wskazują unijni eksperci, “zielone” rolnictwo przekłada się m.in. na odpowiedzialne wykorzystanie energii i zasobów naturalnych, utrzymanie różnorodności biologicznej, zachowanie regionalnej równowagi ekologicznej, poprawę żyzności gleby oraz utrzymanie jakości wody. Do roku 2030 już 25% upraw w Unii Europejskiej ma spełniać standardy rolnictwa ekologicznego.

Rynek żywności ekologicznej rośnie

Prowadzenie ekologicznego gospodarstwa to dobre rozwiązanie nie tylko ze względów etycznych. Przedstawienie produkcji na zgodną z zaleceniami dotyczącymi ochrony środowiska może być po prostu opłacalne.

W związku z rosnącą świadomością Polaków oraz tym, że konsumenci poszukują jedzenia coraz lepszego jakościowo, rynek żywności ekologicznej systematycznie rośnie. Jak wynika z badań firmy Nielsen, w pierwszym półroczu 2020 r. popyt na certyfikowane jedzenie ekologiczne wzrósł o 28% w ujęciu rocznym. Według różnych szacunków, rynek wart jest od 700 mln do 1,3 mld zł.

Dlaczego warto prowadzić gospodarstwo ekologiczne?

Wprawdzie areał gospodarstw ekologicznych w Polsce rośnie, z 485 tys. hektarów w 2018 r. do 507,6 tys. hektara w 2019 r., to liczba takich działalności spada. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, w 2019 r. było ich 15,3 tys., czyli o blisko 4 tys. mniej w stosunku do roku wcześniejszego. Gospodarstwa ekologiczne stają się za to coraz bardziej wyspecjalizowane i wydajne.

Przestawienie produkcji na bardziej przyjazne środowisku może przynieść wiele korzyści. Po pierwsze nawet niewielka działalność może zyskać wielu klientów ze względów wizerunkowych. Żywność firmy, która działa ekologicznie, może cieszyć się dużym popytem wśród osób, dla których kwestie środowiskowe mają duże znaczenie. Osobną kwestią jest to, że warzywa, owoce i inne artykuły spożywcze z certyfikatem ekologicznym osiągają wyższe ceny skupu oraz sprzedawane są po wyższych stawkach w sklepach.

Ponadto rolnicy prowadzący działalność ekologiczną w najbliższych latach mogą liczyć na duże dotacje. Nowy projekt Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zakłada, że średnie wsparcie dla takich przedsiębiorców ma wzrosnąć średnio o 27%.

Dodatkowo przedsiębiorcy, którzy chcą zacząć działać w branży ekożywności lub już prowadzą gospodarstwo o takim profilu, mogą skorzystać z pomocy instytucji finansowych. Banki oferują specjalne kredyty dla rolników, które mogą zostać przeznaczone na bieżące potrzeby, inwestycję w sprzęt lub rozwój w kierunku “zielonej” produkcji.

Instytucja może także pomóc w realizacji projektów unijnych dla rolników. Specjaliści banku mogą wskazać najbardziej odpowiednie produkty oraz wesprzeć rolnika w przejściu przez procedury.

Dzięki wsparciu unijnemu oraz bankowemu finansowaniu możesz zacząć działać w branży żywności ekologicznej od zera. Masz też możliwość przestawienia produkcji lub wydzielenia osobnej, dodatkowej gałęzi wytwórczej, związanej z rolnictwem przyjaznym środowisku.

Źródło:

Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski, gov.pl, 7.01.2021 [dostęp 8.01.2020], <https://www.gov.pl/web/klimat/badania-swiadomosci-ekologicznej>

W Polsce w każdej sekundzie do kosza trafia 150 kg żywności, teraz-srodowisko.pl, 3.12.2020 [dostęp 8.01.2020], <https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/PROM-badania-marnowanie-zywnosci-w-Polsce-wyniki-9624.html>

Infografika: Emisje gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej, www.europarl.europa.eu, 7.03.2018 [dostęp 8.01.2020], <https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20180301STO98928/infografika-emisje-gazow-cieplarnianych-w-unii-europejskiej>

Rolnictwo ekologiczne w skrócie, ec.europa.eu, [dostęp 8.01.2020], <https://ec.europa.eu/info/food-farming-fisheries/farming/organic-farming/organics-glance_pl>

Piotr Mazurkiewicz, Wydatki na ekożywność rosną szybciej niż rynek, rp.pl, 28.07.2020 [dostęp 8.01.2020], <https://www.rp.pl/Przemysl-spozywczy/307289898-Wydatki-na-ekozywnosc–rosna-szybciej-niz-rynek.html>

Gospodarstw ekologicznych w Polsce mniej, ale rośnie ich areał oraz wydajność, farmer.pl, 14.12.2020 [dostęp 8.01.2020], <https://www.farmer.pl/biznes/rolnictwo-ekologiczne/gospodarstw-ekologicznych-w-polsce-mniej-ale-rosnie-ich-areal-oraz-wydajnosc,102222.html>

Aneta Zmiany zasad płatności z PROW. Stawki wzrosną średnio o około 27%, rolnikinfo.pl, 14.12.2020 [dostęp 8.01.2020], <https://rolnikinfo.pl/prow-141220-aw-zasady-platnosci>