Jak przygotować się na kryzys finansowy w pandemii koronawirusa?

Pandemia koronawirusa może odcisnąć silne piętno na gospodarce. Jak zabezpieczyć się przed kryzysem finansowym, od czego zacząć przygotowania i w co inwestować?

Przelicz domowy budżet

Następstwem pandemii koronawirusa może być spowolnienie gospodarcze. Obniżki pensji, okresowe przestoje w zakładach pracy czy zwolnienia – to niestety typowe objawy kryzysu ekonomicznego. Nawet jeśli przez najbliższy okres przejdziesz suchą stopą, warto zabezpieczyć się na poczet ewentualnych przyszłych problemów ekonomicznych. Historia uczy, że zawirowania gospodarcze pojawią się prędzej czy później (patrz kryzys z lat 2007-2009), dlatego dobrze jest myśleć o swoich finansach w perspektywie długookresowej.

Od czego zacząć? Najlepiej od weryfikacji budżetu domowego. Przelicz, jak wygląda stosunek Twoich comiesięcznego przychodu do wydatków. W pierwszej kolejności podlicz wydatki stałe, które są niezbędne, typu czynsz, zakupy spożywcze, transport itd. Podsumuj też wydatki nieregularne w skali roku, czyli to, ile szacunkowo wydajesz na ubezpieczenia, wakacje, ubrania, remonty, wakacje itd. Pomóc Ci w tym może historia z konta osobistego.

Eliminuj zbędne wydatki

Gdy sprawdzisz już, ile wydajesz w ciągu miesiąca i całego roku, zastanów się, z czego możesz zrezygnować, które wydatki nie są niezbędne. Nie chodzi tutaj tylko o zmniejszenie liczby kupowanych ubrań czy tańsze wakacje. Być może płacisz abonamenty za usługi, z których już nie korzystasz lub możesz znaleźć mniej kosztowną alternatywę dla obecnych usług lub towarów?

Nie musisz z nich od razu rezygnować. Istotna jest wiedza na temat tego, na jakie cięcia możesz sobie pozwolić w razie ewentualnego kryzysu. Możesz np. przygotować listę, w której uwzględnisz kilka wariantów miesięcznego budżetu po obcięciu pensji o daną kwotę. Nie brzmi to wprawdzie optymistyczne, ale lepiej dmuchać na zimne.

Pamiętaj o ratach i zbuduj poduszkę finansową

Pamiętaj, żeby w budżecie domowym uwzględnić raty kredytów, jeśli takowe spłacasz. Jeśli wiesz, że czeka Cię trudniejszy okres, zastanów się nad restrukturyzacją zadłużenia. Bank może Ci zaproponować kilka rozwiązań: wydłużenie okresu spłaty z niższymi ratami, raty balonowe (na początku płacisz niższe raty, a następnie wyższe) czy wakacje kredytowe, czyli zawieszenie spłat na pewien czas.

Jeśli masz kilka kredytów, możesz wnioskować o kredyt konsolidacyjny. Zamiast kilku rat będziesz płacić jedną. Może ona być niższa od dwóch czy trzech osobnych. We wszystkich wymienionych wyżej przypadkach restrukturyzacji zadłużenia finalna kwota kredytu będzie zapewne wyższa od pierwotnej, ale miesięczne obciążenie – niższe.

Zastanów się nad kredytem odnawialnym. Jest to produkt, który gwarantuje Ci dodatkowe środki w razie nieprzewidzianych sytuacji. Nie musisz z niego korzystać, a odsetki płacisz tylko od wykorzystanej kwoty kredytu. Podobnie działa karta kredytowa. Jeśli będziesz z niej korzystać umiejętnie i spłacać całość zadłużenia w wyznaczonym terminie, nie będziesz płacić odsetek. Karta będzie dodatkowym zabezpieczeniem, a płacąc nią, często możesz liczyć także na rabaty za wybrane towary czy usługi.

Poduszka finansowa

Jeśli masz obliczony domowy budżet, łącznie z ratami kredytów, policz, ile pieniędzy możesz miesięcznie odłożyć. Oszczędności pozwolą Ci stworzyć tzw. poduszkę finansową. Zapewni Ci ona łagodne lądowanie w razie kryzysu. Najlepiej, jeśli zaoszczędzone pieniądze pozwolą Ci utrzymać płynność przez kilka miesięcy, nawet po utracie głównego źródła dochodu.

Jak oszczędzać pieniądze? Do stworzenia poduszki finansowej możesz wykorzystać szereg produktów bankowych. Jednym z podstawowych jest konto oszczędnościowe, na którym możesz gromadzić odłożone środki. Będą one dodatkowo pracować dzięki oprocentowaniu, wprawdzie najpewniej dosyć niskiemu, ale lepiej oszczędzać i dodatkowo trochę na tym zarabiać, niż nie osiągać żadnych zysków.

Bezpieczne inwestycje na czas kryzysu

Gdy masz już poduszkę finansową, rozważ dalsze oszczędzanie. Zgromadzone środki możesz przeznaczyć na inwestycje. Należą do nich m.in. lokaty, które są bardzo bezpiecznymi produktami, ponieważ zgromadzone na nich pieniądze są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) do wysokości 100 000 euro. Lokaty nie są zbyt wysoko oprocentowane. Niemniej jednak taki sposób oszczędzania do pewnego stopnia chroni Twoje środki przed skutkami inflacji.

Lokaty

Często najlepiej oprocentowane są lokaty oferowane nowym klientom banku. Możesz z nich skorzystać raz w określonym czasie (np. w pierwszych kilku miesiącach od założenia konta), dlatego warto skorzystać z okazji. Warto też szukać lokat promocyjnych. Jeśli masz pewność, że nie będziesz w najbliższym czasie potrzebować odłożonych pieniędzy, możesz wybrać lokatę progresywną. W jej przypadku im dłużej oszczędzasz, tym bardziej wzrasta oprocentowanie.

Możesz także skorzystać ze standardowej lokaty w złotówkach, która zapewnia Ci dużą elastyczność pod względem tzw. okresów lokacyjnych, czyli długości trwania. Jeśli dysponujesz dodatkowymi środkami, dobrym rozwiązaniem może być dywersyfikacja portfela walutowego.

Mówiąc prościej, w czasie kryzysu dodatkowym zabezpieczaniem będą mocne waluty obce, jak dolar czy euro, które zyskują w stosunku do złotówki w okresach niepewności ekonomicznej. Pieniądze możesz odłożyć na specjalnie do tego przygotowanym produkcie, czyli lokacie walutowej.

Obligacje skarbowe

Równie bezpieczne są obligacje skarbowe, emitowane przez Skarb Państwa. Także one pozwalają zabezpieczyć do pewnego stopnia oszczędności przed inflacją, szczególnie te o dłuższym terminie wykupu, np. 4- czy 10-letnie. Na najbardziej atrakcyjne oprocentowanie mogą liczyć beneficjenci programu 500+. Papiery wartościowe Skarbu Państwa możesz kupić, korzystając z pomocy banku. Rachunek maklerski umożliwi Ci łatwe zarządzanie posiadanymi aktywami.

Portfel inwestycyjny

Oszczędności możesz także ulokować w portfelu inwestycyjnym. W tym przypadku bank wybiera za Ciebie, gdzie najlepiej ulokować pieniądze. Możesz wybrać zarówno portfel o większym ryzyku, który potencjalnie przyniesie Ci większe zyski, jak i portfel lokacyjny. W tym drugim przypadku bank będzie podejmował działania, które mają na celu jak najlepszą ochronę Twoich oszczędności.

Przygotowując się na kryzys, zacznij przede wszystkim od policzenia wydatków. Zgromadzone oszczędności staraj się ochronić przed skutkami inflacji, korzystając z produktów bankowych. Jeśli masz dodatkowe środki, dywersyfikuj sposób, w jaki inwestujesz, minimalizując w ten sposób ryzyko strat.