Kieszonkowe dla dziecka – ile dawać i jak rozmawiać z dzieckiem o pieniądzach?

Umiejętność zarządzania pieniędzmi jest jednym z kluczowych aspektów życia. Warto więc pomyśleć o tym, jak możemy wprowadzić nasze dzieci na tę drogę już od najmłodszych lat. Kieszonkowe dla dziecka to doskonały sposób, aby nauczyć je odpowiedzialności finansowej, planowania wydatków i oszczędzania. Dowiedz się, jak wspierać swoje dziecko w rozumieniu wartości pieniędzy i kształtowaniu zdrowych nawyków finansowych już od najmłodszych lat!

Ta informacja nie jest ofertą w rozumieniu Kodeksu cywilnego i stanowi materiał reklamowy. Więcej szczegółów znajdziesz w placówkach BNP Paribas Bank Polska S.A. oraz na stronie internetowej bnpparibas.pl. Zawarte w artykule linki przekierowują na stronę Banku BNP Paribas w zakresie wskazanego produktu oferowanego przez ww. bank.

Co to jest kieszonkowe?

Kieszonkowe to regularna, stała suma pieniędzy, którą rodzice lub opiekunowie przekazują dziecku, aby mogło wydawać je na swoje potrzeby. Warto to robić w taki sposób, żeby dziecko miało pewną kontrolę nad swoimi finansami, ale jednocześnie uczyło się, że pieniądze mają wartość i trzeba nimi gospodarować mądrze. Istotne jest, aby ustalić pewne zasady, na przykład czy kieszonkowe może być wydawane jedynie na przyjemności, czy też ma być częścią oszczędności na przyszłość.

Dzięki temu dziecko może lepiej zrozumieć, jak działa świat finansów i jak ważne jest podejmowanie świadomych decyzji dotyczących wydatków oraz oszczędzania. To wspaniała okazja do nauki odpowiedzialności i budowania zdrowych nawyków finansowych od najmłodszych lat.

Kieszonkowe dla dziecka a oszczędzanie

Jeśli Twoje dziecko wykazuje chęć gromadzenia kapitału na przyszłość, to świetnie! To znak, że zaczyna rozumieć wartość oszczędzania. Jednym z pomysłów może być założenie dla niego lokaty na koncie osobistym. Dzięki temu nie tylko pomożesz mu w osiągnięciu celu, ale także pokażesz, jak działa proste pomnażanie oszczędności. To cenna nauka, która może przynieść korzyści na dłuższą metę.

Otwórz lokatę tutaj →

Ile pieniędzy dać dziecku?

Co ciekawe, od 13 roku życia dziecko nabywa częściowe prawa do czynności prawnych, a co za tym idzie – do korzystania z karty płatniczej. Wysokość kieszonkowego może różnić się w zależności od wieku dziecka i indywidualnych okoliczności. Pamiętajmy, że kluczowym celem jest edukacja finansowa, więc warto dostosować kwotę do aktualnej sytuacji finansowej w rodzinie i nauczyć dziecko zarządzać dostępnymi środkami.

Nie wiesz, ile pieniędzy dawać dziecku? Wskazówką może być kalkulator kieszonkowego dostępny na stronie misjakieszonkowe.pl. Wyliczeń dokonano na podstawie badań podstaw rodziców wobec edukacji finansowej, zrealizowanych na platformie społeczności IpsosVibe w grudniu 2021 r.

Sprawdź kalkulator kieszonkowego z 2021 r.!

Co ciekawe, od 13 roku życia dziecko nabywa częściowe prawa do czynności prawnych, a co za tym idzie – do korzystania z karty płatniczej.  Możesz zatem założyć takiemu dziecku Konto Samodzielniaka z kartą do dorosłości i na taki rachunek przelewać pociesze comiesięczne kieszonkowe. Dziecko może wówczas samodzielnie korzystać z karty np. w sklepach stacjonarnych, komunikacji miejskiej, w kinie lub podczas zakupów online.

Takie rozwiązanie nie tylko uczy dziecko podstaw zarządzania środkami, ale także rozwija odpowiedzialność i samodzielność w gospodarowaniu finansami. To kolejny krok w kształtowaniu zdrowych nawyków finansowych, które posłużą mu w dorosłym życiu.

Do czego służy kieszonkowe dla dziecka?

Celem kieszonkowego jest nauka gospodarowania własnymi pieniędzmi (m.in. planowanie bieżących wydatków, konsekwencji własnych decyzji finansowych, oszczędzania, inwestowania w siebie, charytatywności) oraz pogłębienie wiedzy o finansach (m.in. o wartości pieniądza, wycenie pracy, nominałach, nowoczesnych narzędziach finansowych).

Rodzicu, o tym pamiętaj!

Czy każdy zastrzyk gotówki otrzymany przez dziecko może być uznany za kieszonkowe? Zdecydowanie nie. Kieszonkowym nie są:

• okazjonalne prezenty finansowe ze strony bliskich,
• środki na ważne cele edukacyjne – jeżeli rodzice przekazują pieniądze na konkretne cele związane z nauką, takie jak opłaty szkolne, materiały edukacyjne lub dodatkowe zajęcia, to nie jest to kieszonkowe,
• bonusy przyznawane przez rodziców za wyjątkowe osiągnięcia dziecka,
• pieniądze na podstawowe potrzeby – środki przeznaczone na jedzenie, ubrania i inne podstawowe potrzeby nie powinny być traktowane jako kieszonkowe (np. zakup posiłku w szkole, dojazdy, zajęcia dodatkowe, kultura),
• pieniądze, które dziecko zdobędzie samo, np. stypendia, nagrody finansowe,
• pieniądze na prezenty okolicznościowe – jeśli dziecko dostaje środki na zakup prezentów dla innych osób, na przykład na urodziny lub święta, to nie jest to kieszonkowe,
• pieniądze, które dziecko samo zarobi za prace zlecane przez rodzica, wykraczające ponad ustalone obowiązki dziecka.

Jak rozmawiać z dziećmi o pieniądzach? Wskazówki

Zacznij od siebie

Zanim zaczniesz z dzieckiem rozmowę o kieszonkowym – przyjrzyj się sobie i swoim przekonaniom. Zastanów się, które z nich są warte przekazania Twojemu dziecku. Pamiętaj! Rozmowa o pieniądzach to także rozmowa o wartościach! Zadaj sobie te pytania:

• Jakie masz podejście do rozmawiania o pieniądzach – czujesz się w tym swobodnie, temat budzi w Tobie lęk, odczuwasz dyskomfort, uważasz pieniądze za temat tabu?
• Co sądzisz o tym, ile sam zarabiasz i ile zarabiają inni?
• Jakie masz przekonania dot. wydawania pieniędzy? To hojność czy oszczędność jest dla ciebie cnotą? Co myślisz o ludziach bogatych i gorzej sytuowanych?
• W jakim celu chcesz dawać dziecku kieszonkowe?

Oceń temperament finansowy dziecka

Planując rozmowę, zwróć uwagę na wiek dziecka i jego temperament finansowy – czyli sposób, w jaki dziecko traktuje pieniądze -impulsywne zakupy, chcę to tu i teraz czy raczej cierpliwość.

Jak rozmawiać z dzieckiem o pieniądzach?>

Budżet rodzinny to nie tajemnica

Jeśli sytuacja finansowa rodziny jest trudna, szczerze porozmawiaj z dzieckiem o realnych możliwościach dot. kieszonkowego. Nie mów, że nie masz pieniędzy – dziecko widzi, że jakieś masz i je wydajesz. Pozwól mu zrozumieć, na co muszą być przeznaczone. Przekuj tę sytuację w rozmowę o sile Twojej rodziny – o tym jak mimo trudności sobie radzicie.

Określ harmonogram kieszonkowego

Ustal z dzieckiem stały termin i częstotliwość wypłacania kieszonkowego. Kieszonkowe to pieniądze dawane dziecku regularnie, w sposób zaplanowany. Warto wiedzieć, że tygodniówką jest łatwiej zarządzać. Sprawdzi się też lepiej przy mniejszych kwotach i młodszych dzieciach. Natomiast miesięczne kieszonkowe wymaga więcej kompetencji od dziecka, lecz znacznie lepiej motywuje do oszczędzania i odkładania – kosztem bieżących przyjemności.

Ustal kwotę kieszonkowego

Ustal z dzieckiem stałą kwotę kieszonkowego – tak by:

• było „rynkowe” – czyli nie było znacząco wyższe lub niższe od otrzymywanego przez rówieśników. Przeciętną kwotę kieszonkowego możesz sprawdzić na misjakieszonkowe.pl,
• oszczędzając przez rok połowę jego wysokości, dziecko mogło spełnić swoje małe marzenie,
• dawało dziecku poczucie niezależności i swobody w wydawaniu na małe przyjemności,
• umożliwiło dobre funkcjonowanie w grupie rówieśniczej,
• nie było za wysokie, nie do udźwignięcia przez dziecko.

Jak nauczyć dziecko oszczędzania?

Kieszonkowe jest stałe

Ustalona z dzieckiem kwota nie powinna być narzędziem karania lub nagradzania. Nie powinna też być zależna od dobrego lub złego zachowania dziecka, jego wyników w nauce czy nastroju rodzica ani okazjonalnego zastrzyku gotówki np. od dziadków.

Kwota kieszonkowego może być jednak renegocjowana np. w przypadku pogorszenia sytuacji materialnej rodziny. Jednak polepszenie sytuacji materialnej rodziców (np. podwyżka, nowa praca) nie powinno być pretekstem do podwyższania kieszonkowego. Sukcesy zawodowe rodziców nie są bowiem zasługą dziecka.

Podpiszcie „rodzinną umowę”

Podpisz z dzieckiem „umowę”, w której zadeklaruje zrozumienie zbioru zasad regulujących wydawanie kieszonkowego np.:

• częstotliwość, termin, kwota, forma wypłaty,
• wydatki, które dziecko ma pokrywać z własnego kieszonkowego,
• wydatki zakazane (np. ze względu na bezpieczeństwo lub zdrowie dziecka).

1. Gotówka czy konto bankowe?

Ustal formę przekazywania kieszonkowego. Gotówka jest wskazana dla młodszych dzieci. Przelewy na własne konto dziecka rekomendowane są dla dzieci znających nominały oraz potrafiących dobrze czytać i liczyć.

Trenujcie asertywność i negocjacje

Stawiaj granice w sytuacjach „naciągania”, próśb o dodatkowe pieniądze – podpisanie kontraktu rodzinnego to ułatwia. Incydentalnie takie sytuacja mogą zdarzać się zarówno dorosłym jak i dzieciom, natomiast nie powinny stać się regułą. Potraktuj je jako trening asertywności i negocjacji zarówno dla Ciebie jak i dziecka.

Nie ograniczaj samodzielności finansowej dziecka

Nie kontroluj wydatkowania kieszonkowego w sposób wykraczający poza dbałość o bezpieczeństwo dziecka. Ostatecznie to dziecko decyduje o własnych pieniądzach. Zaproponuj za to dziecku, że możesz mu pomóc w analizie, wydatków – jeżeli będzie chciało sprawdzić, na co i ile wydało.

Błędy to mięśnie sukcesu

Pozwól odczuć dziecku konsekwencje jego własnych decyzji finansowych – również tych niewłaściwych.

1. Oceniaj sytuację – nie dziecko

Jeśli Twoje dziecko niefrasobliwie trwoni pieniądze i prosi o dodatkowe zastrzyki gotówki, możesz zastosować technikę FUO, czyli mówić najpierw o zaobserwowanych faktach, potem o swoich uczuciach, a następnie oczekiwaniach wobec tej sytuacji.

2. Szacunek do pieniądza nabywa się w praktyce

Daj dziecku możliwość „dorobienia” do kieszonkowego, by uczyć je wartości pieniądza i dać mu możliwość natrudzenia się, by „zarobić” określoną kwotę. Przy czym:

1. Ustal listę obowiązków domowych dziecka, których wykonywanie nie wpływa na podnoszenie kwoty kieszonkowego.
2. Ustal z dzieckiem listę ekstra aktywności, za które dziecko może za zgodą rodzica zarobić dodatkowe pieniądze.

Motywuj do oszczędności

Stwórz „domowy bank”, który za każdą odłożoną przez dziecko z kieszonkowego kwotę, dokłada np. drugie tyle lub określony procent od oszczędności (starsze dzieci). To uczy odraczania przyjemności, panowania nad własnymi impulsami, ale też tłumaczy działanie oprocentowania oszczędności.

Zachęcaj do inwestowanie w siebie

Warto, by kieszonkowe dla dziecka dawało mu wolność w rozwijaniu swojej pasji i talentów oraz realizacji także niematerialnych marzeń.

Ucz empatii w materialistycznym świecie

Na własnym przykładzie pokazuj, że jeśli masz pieniądze – masz się też czym dzielić. Wspólna dyskusja o tym, jaki ważny cel dziecko chciałoby wesprzeć własnym kieszonkowym i umożliwienie mu podjęcia własnej decyzji, to doskonały wgląd w jego własny system wartości.

Pożyczki tylko na uczciwych zasadach

Pożyczki od rodzica, ale też od dziecka, są OK. Sytuacje, gdy pilnie potrzebujemy gotówki, po prostu mogą się zdarzyć. Ważne, by odbywały się na ustalonych zasadach (np. zarówno dziecko, jak i rodzic mogą naliczyć procent od pożyczki) i jawnie, bez podbierania pieniędzy przez którąś ze stron.

Ureguluj „zalewanie kasą”

W przypadku dodatkowych większych wpływów pieniędzy np. od dziadków czy chrzestnych warto uregulować zasady z dorosłymi (określone okazje, maksymalna wysokość kwot), szczególnie jeśli wysokość przekazywanych przez nich kwot, zaburza edukacyjną wartość stałego kieszonkowego i uczy dziecko, że „pieniądze spadają z nieba” i nie warto się o nie trudzić.

Deponuj nadwyżki finansowe

Nadwyżki finansowe, które otrzymuje dziecko, można wykorzystać w „domowym banku” do nauki oszczędzania. Jak to zrobić? Zaproponować dziecku, które otrzymało większą ilość pieniędzy, rodzaj „depozytu”, czyli zablokowania pieniędzy w kasie rodzicielskiej i ich wypłaty w ratach wraz z uzgodnionymi „odsetkami”. Twoja pociecha może zdeponować dodatkowe fundusze na  lokacie dla dziecka, skąd nie można ich na bieżąco wypłacić.