Pełnomocnictwo do rachunku bankowego – kogo można upoważnić, jak i do jakich czynności?

Czasem zdarza się, że nie możemy osobiście dokonać czynności związanej z zarządzaniem własnym rachunkiem bankowym. Taka sytuacja może wynikać z okoliczności, które możemy przewidzieć (np. pobyt w szpitalu czy dłuższy wyjazd) lub innych, niemożliwych do przewidzenia (np. pobyt na kwarantannie). W związku powyższym, warto zawczasu rozważyć potrzebę udzielenia pełnomocnictwa do rachunku bankowego, żeby móc skorzystać z pomocy pełnomocnika przy załatwianiu ważnych dla nas spraw w banku.

Rodzaj udzielonego pełnomocnictwa oraz zakres umocowania zależą przede wszystkim od woli podmiotu udzielającego pełnomocnictwa, czyli mocodawcy. Mocodawcą może być osoba fizyczna lub inny podmiot będący posiadaczem rachunku bankowego (osoba prawna).

Rodzaje pełnomocnictw

Przepisy prawa cywilnego przewidują zasadniczo trzy rodzaje pełnomocnictw: pełnomocnictwo ogólne, pełnomocnictwo do czynności prawnych określonego rodzaju oraz pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Pełnomocnictwo ogólne to najszersze dopuszczalne w polskim systemie prawnym pełnomocnictwo, które obejmuje umocowanie do dokonywania czynności zwykłego zarządu. Nie obowiązuje z góry ustalony katalog czynności, które mogą być uznane za czynność zwykłego zarządu – należy to oceniać w każdym przypadku indywidualnie.

Czynności przekraczające zwykły zarząd to czynności o większym ciężarze gatunkowym, w związku z czym wymagają udzielenia pełnomocnictwa rodzajowego lub pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Pełnomocnictwo rodzajowe powinno wskazywać rodzaj oraz przedmiot czynności, do których umocowany jest pełnomocnik (np. umocowanie do wypłaty środków pieniężnych z rachunku do kwoty maksymalnie 1000 złotych).

Udzielenie pełnomocnictwa szczególnego (do poszczególnej czynności) jest wymagane do dokonania konkretnej czynności prawnej (np. pełnomocnictwo do złożenia wniosku o wydanie karty debetowej do rachunku).

Kto może być pełnomocnikiem?

Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna, która ma pełną lub co najmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Według przepisów polskiego Kodeksu cywilnego, pełną zdolność do czynności prawnych mają osoby fizyczne, które ukończyły 18 lat lub osiągnęły pełnoletność wskutek zawarcia małżeństwa. Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają osoby małoletnie, które ukończyły lat 13 oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.

Jak można udzielić pełnomocnictwa?

Pełnomocnictwa do rachunku bankowego powinien udzielić posiadacz rachunku. Umowa rachunku bankowego może precyzować dodatkowe wymogi w tym zakresie (np. wymóg udzielenia pełnomocnictwa w siedzibie banku).

Kodeks cywilny stanowi, iż pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie. Praktyka wskazuje, że pozostałe rodzaje pełnomocnictw również często są udzielane w formie pisemnej, co może wynikać np. z umów rachunków bankowych i jest elementem zabezpieczenia interesów zarówno posiadaczy rachunków bankowych, jaki i banku. Należy jednak pamiętać o tym, że jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie – np. pełnomocnictwo do zawarcia umowy przenoszącej własność nieruchomości wymaga formy aktu notarialnego.

Co do zasady, pełnomocnictwo może zostać odwołane w każdym czasie. Przepisy nie regulują formy, w jakiej powinno zostać złożone oświadczenie woli o odwołaniu pełnomocnictwa, a zatem oświadczenie mocodawcy może przybrać dowolny, niesformalizowany kształt. O ile nie zastrzeżono inaczej, pełnomocnictwo wygaśnie również wraz ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika.

Do jakich czynności można udzielić pełnomocnictwa?

O zakresie i rodzaju czynności, które będą objęte zakresem pełnomocnictwa, co do zasady decyduje posiadacz rachunku bankowego. Nie mniej jednak może zdarzyć się tak, że umowa rachunku bankowego lub stanowiący jej integralną część regulamin będą zawierać postanowienia doprecyzowujące te kwestie. W umowie może pojawić się postanowienie regulujące sytuacje, w których nie można ustanowić pełnomocnika, np. ustanawianie dalszych pełnomocników lub wypowiedzenie umowy rachunku bankowego, jeżeli są z nią powiązane inne umowy.

Podsumowanie

Udzielenie pełnomocnictwa do rachunku bankowego w każdym przypadku zależy od indywidualnej decyzji posiadacza rachunku, niemniej jednak sama dopuszczalność udzielenia pełnomocnictwa daje możliwość wygodnego zorganizowania swoich bieżących finansów w sytuacjach, gdy nie możemy dokonać wszystkich czynności osobiście.